Brazylia to największy kraj w Ameryce Południowej, zarówno pod względem powierzchni, jak i liczby ludności. Jest to również jedna z najważniejszych gospodarek na świecie, która w dużej mierze opiera się na rolnictwie, produkcji przemysłowej i sektorze usług. Aby lepiej zrozumieć strukturę polityczną tego olbrzymiego kraju, konieczne jest przeanalizowanie ustrój polityczny Brazylii.
Podobnie jak w przypadku wielu innych krajów w regionie, Brazylia jest republiką federacyjną. Oznacza to, że kraj ten składa się z kilku mniejszych jednostek – stanów – które mają znaczną autonomię w zakresie własnej administracji. Federacja Brazylijska składa się z 26 stanów oraz Federalnego Dystryktu (Distrito Federal), na którym znajduje się stolica kraju – Brasília.
Republika Federacyjna Brazylii oparta jest na systemie prezydenckim. Prezydent pełni zarówno funkcję szefa państwa, jak i szefa rządu. W przeciwieństwie do wielu innych krajów o ustroju prezydenckim, prezydent nie ma prawa rozwiązania parlamentu, jednak ma prawo wystosowywania tzw. środków tymczasowych – zarządzeń, które są natychmiast stosowane (choć podlegają późniejszej kontroli przez parlament).
Wybór prezydenta w Brazylii odbywa się w systemie wyborów powszechnych i tajnych. Kandydaci na prezydenta zgłaszani są przez partie polityczne, a wyborcy głosują na tę osobę, którą chcieliby widzieć na tym stanowisku. Jeśli żaden z kandydatów nie otrzyma ponad 50% głosów, przeprowadza się drugą turę wyborów, w której biorą udział dwaj kandydaci z największą liczbą głosów.
Prezydent Brazylii może pełnić maksymalnie dwie czteroletnie kadencje, co daje mu możliwość sprawowania władzy przez osiem lat. Obecnie prezydentem kraju jest Jair Bolsonaro, który objął urząd w styczniu 2019 roku.
Władza ustawodawcza w Brazylii należy do dwuizbowego parlamentu złożonego z Senatu Federalnego (81 członków) oraz Izby Deputowanych (513 członków). Senatorowie są wybierani na 8-letnie kadencje, natomiast deputowani – na czteroletnie. Senat odpowiada za sprawy związane ze stanami federacji, zaś Izba Deputowanych zajmuje się głównie sprawami o charakterze narodowym.
Właściwości władzy sądowej sprawuje Sąd Najwyższy (Supremo Tribunal Federal) oraz inne organy sądownictwa federalnego, które mają jurysdykcję nad całym terytorium Brazylii.
Biorąc pod uwagę wielość i złożoność ustróju politycznego Brazylii, ważne jest, aby mieć świadomość o tym, że rola poszczególnych organów nie zawsze jest jasno określona i często na przestrzeni ostatnich lat obserwujemy dyskusje dotyczące zakresu ich uprawnień oraz możliwości współpracy pomiędzy nimi. Wyłania się z tego obraz państwa o demokratycznych wartościach, ale jednocześnie nękany problemami wewnętrznymi – korupcją czy polaryzacją sceny politycznej.
Brazylia to wielka i różnorodna kraina, będąca siódmym co do wielkości krajem świata oraz siódmą gospodarką na świecie. Z powodu swego ogromu, niezwykle ważnym aspektem tworzenia sprawnego i skutecznego systemu politycznego w Brazylii jest sposób zarządzania terytorium oraz rola i wybór najważniejszych urzędów.
Ustrój Brazylii to republika federacyjna, co oznacza, że jej terytorium podzielone jest na mniejsze jednostki administracyjne – stany, które posiadają pewną autonomię w zarządzaniu swoimi sprawami. Obecnie Brazylia dzieli się na 26 stanów oraz jeden dystrykt federalny, w którym znajduje się stolica kraju – Brasília.
Te jednostki terytorialne mają własne konstytucje, ustawy oraz organy władzy takie jak gubernatorzy i zgromadzenia ustawodawcze. Muszą one jednak działać w granicach kompetencji określonych przez Konstytucję Federalną z 1988 roku. Wskutek tego, każdy ze stanów ma prawo tworzyć własne prawa czy ustalić podatki, ale musi być to zgodne z ramami prawno-ustrojowymi narzuconymi przez ścisłe zasady federalne.
Władze centralnej Brazylii są podzielone na trzy główne niezależne instytucje: władzę wykonawczą, ustawodawczą oraz sądowniczą. Rząd Brazylii prowadzony jest przez prezydenta, który pełni rolę zarówno szefa państwa, jak i szefa rządu. Odpowiada on za dużą część polityki wewnętrznej i zagranicznej królewskiego Stolicy kraju, mianowanie ministrów oraz kontrolowanie sił zbrojnych.
Wybór prezydenta odbywa się w systemie powszechnym, bezpośrednim głosowaniu co 4 lata (istnieje możliwość razowej reelekcji), którym porusza się również wybory do Senat Federalnego oraz do Izby Koło Deputowanych. Warto zaznaczyć, że Brazylia posiada system wielopartyjny, co oznacza, że istnieje wiele różnych ugrupowań politycznych konkurujących o władzę na każdym poziomie administracji.
Zarówno Izba Deputowanych, jak i Senat są odpowiedzialne za tworzenie prawa na szczeblu federalnym. Co ciekawe, sposób pozbycia prezydenta z urzędu opiera się na zgromadzenialnym „impeachmenta”, gdzie większość parlamentu musi zagłosować za oskarżeniem o rażące naruszenie prawa i porządku konstytucyjnego.
W przypadku sądownictwa, Brazylia ma system bazujący na tzw. prawie cywilnym, a najwyższy organ w tym zakresie to Sąd Najwyższy, który odpowiada za strzeżenie zgodności aktów prawnych ze Konstytucją oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych między organami władzy centralnej i stanowej.
